Các hành vi vi phạm hành chính về
trách nhiệm sử dụng dịch vụ mạng xã hội - nằm trong nhóm hành vi vi phạm về
thông tin trên mạng. Nghị định số 15/2020/NĐ-CP ngày 03/02/2020 của Chính phủ
quy định các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông,
tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử bao gồm:
- Hành vi “Cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên
tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân” (điểm a khoản 1 Điều 101);
- Hành vi “Cung cấp, chia sẻ thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín, dị đoạn, dâm
ô, đồi trụy, không phù hợp với thuần phong, mỹ tục của
dân tộc” (điểm
b khoản 1 Điều 101);
- Hành vi “Cung cấp, chia sẻ thông tin miêu tả tỉ mỉ
hành động chém, giết, tai nạn, kinh dị, rùng rợn” (điểm c khoản 1 Điều 101);
- Hành vi “Cung cấp, chia sẻ thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong Nhân dân,
kích động bạo lực, tội ác, tệ nạn xã hội, đánh bạc hoặc phục vụ đánh bạc” (điểm
d khoản 1 Điều 101);
- Hành vi “Cung cấp, chỉa sẻ các tác phẩm báo chí, văn học, nghệ thuật, xuất bản
phẩm mà không được sự đồng ý của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ hoặc chưa được
phép lưu hành hoặc đã có quyết định cấm lưu hành hoặc tịch thu” (điểm đ khoản 1 Điều 101);
- Hành vi “Quảng cáo, tuyên truyền, chia sẻ thông tin về hàng hóa, dịch vụ bị
cấm” (điểm e khoản 1 Điều 101);
- Hành vi “Cung cấp, chia sẻ hình ảnh bản đồ Việt Nam nhưng không thể hiện hoặc
thể hiện không đúng chủ quyền quốc gia” (điểm d khoản 1 Điều 101);
- Hành vi “Cung cấp, chia sẻ đường dẫn đến thông tin trên mạng có nội dung bị
cấm” (điểm h khoản 1 Điều 101);
- “Hành vi tiết lộ thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước,
bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác mà chưa đến
mức truy cứu trách nhiệm hình sự” (khoản 2 Điều 101).
Ảnh minh họa
Ngày 27/01/2022, Chính phủ đã ban hành Nghị định số
14/2022/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 15/2020/NĐ-CP ngày
03 tháng 02 năm 2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong
lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện, công nghệ thông tin và
giao dịch điện tử và Nghị định số 119/2020/NĐ-CP ngày 07 tháng 10 năm 2020 của
Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động báo chí, hoạt
động xuất bản. Theo đó, Nghị định số 14/2022/NĐ-CP ngày 27/01/2022 không bổ sung
thêm các hành vi vi phạm mà chỉ sửa đổi, bổ sung tên Điều 101. Cụ thể sửa đổi
tên Điều 101 Nghị định số 15/2020/NĐ-CP ngày 03/02/2020 thành “Vi phạm các quy định về trách nhiệm sử dụng
dịch vụ mạng xã hội; trang thông tin điện tử được thiết lập thông qua mạng xã
hội”.
Vi phạm quy định về trách nhiệm sử
dụng dịch vụ mạng xã hội bị xem là vi phạm hành chính khi không thỏa mãn các dấu hiệu
của tội phạm được quy định tại Bộ luật Hình sự năm 2015 (được sửa đổi, bổ sung
năm 2017). Khách thể vi phạm hành chính rất rộng, còn rộng hơn khách thể
của vi phạm hình sự. Trong rất nhiều trường hợp, khách thể vi phạm hành chính
và vi phạm hình sự có thể giống nhau (nhưng mức độ vi phạm khác nhau). Chính vì vậy, hành vi vi
phạm quy định về trách nhiệm sử dụng dịch vụ mạng xã hội chỉ bị xử phạt vi phạm
hành chính khi không cấu thành bất cứ hành vi vi phạm nào được quy định trong Bộ luật Hình sự năm 2015
(được sửa đổi, bổ sung năm 2017) như “Tội
làm nhục người khác” quy định tại Điều 155, “Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, tổ
chức, cá nhân” quy định tại Điều 331… mà
có sử dụng phương tiện là mạng xã hội.